Nieuws van derden Schaakproblemen Fen-code omzetten Toegankelijke schaakprogrammas Inloggen Onze webshop Privacy reglement
|
-9- Eindspeltips 9: de strijd van stukken tegen elkaar IIAuteur: Herman Grooten -------------------------------------------------------------------------------- Krijgt u wel eens een eindspel op het bord in uw partijen? En was u tevreden over de afloop? Of knaagde er iets waarvan u later dacht: “Dat had ik anders kunnen spelen?” Schaaksite biedt een eindspelrubriek aan waarin u uw kennis kunt opfrissen of eventueel uitbreiden. De internationale meesters Twan Burg en Herman Grooten zullen op frequente basis u proberen bij te praten over diverse eindspelfinesses.
In de vorige rubriek van mijn hand bespraken we de strijd van de dame tegen de toren. Het is nu tijd om het eindspel van toren tegen loper te onderzoeken. Dit eindspel zal in de regel in remise eindigen. Als de koning van de zwakkere partij aan de rand staat, zijn er meer problemen. De kleur van de loper is dan van belang. In het volgende voorbeeld zien we hoe wit kan profiteren als de loper van de verkeerde kleur is.
Stelling: Wit: Kg6 Tf7 Zwart: Kg8 Ld4 Zwart aan zet
Deze stelling staat in veel leerboeken. De zwarte koning is op twee velden van de voor wit gunstige hoek gezet. Het idee is namelijk dat wit met tempowinst op de loper een schaakje op de onderste rij wil uitdelen. De loper zou er dan tussen moeten, waarna er een wachtzet volgt. Zwart is dan gedwongen zich te laten matzetten. 1... Lg1 De meest hardnekkige verdediging. Na een zet als 1... Lb6 is het afdwingen van de winst een peulenschil. 2. Tb7. 2. Tf1 Lh2 De loper mag om opzichtige redenen niet naar de andere diagonaal gespeeld worden. 3. Th1 De toren blijft hem opjagen. 3... Lg3 De loper heeft weinig mogelijkheden. Na 3... Lf4 heeft wit het elegante 4. Te1! bij de hand. 4... Kf8 faalt dan op een penning: 5. Tf1. 4. Th3 4. Tg1 Lh2 5. Tg2 Le5 6. Te2 Ld6 7. Te8+ Lf8 8. Ta8. 4... Ld6 Nu wint wit de loper ook met 4... Lf2 5. Tb3 Kf8 6. Tf3+. 5. Td3 Le7 6. Tc3! Wit moet nauwkeurig blijven spelen, maar dan is het ook gedaan met de zwartspeler. Het schaakje op c8 is funest. 1-0
Het is niet altijd dat wit kan winnen als de vijandelijke stukken zich aan de rand bevinden. Er zijn de nodige stellingen met de stukken in het centrum waarin de loper op kunstige wijze veroverd kan worden. Hieronder zo’n geval.
Vancura 1922 Stelling: Wit: Kd4 Tg1 Zwart: Kd6 Lf4 Wit aan zet
In deze 'open' stelling heeft de loper vrij weinig bewegingsruimte. Dat hij gevangen kan worden, mag desondanks een klein wondertje genoemd worden. 1. Ke4! De loper kan naar vier beschikbare velden. Ze hebben allemaal een nadeel. 1... Lh2 Dit is het enige veld waar de loper nog niet meteen verloren gaat. lijst met 3 items • 1... Lh6 2. Tg6+ met een dubbele aanval. • 1... Ld2 2. Td1 en de penning is funest. • 1... Le5 2. Tg6+ en de koning moet de dekking op de loper prijsgeven. einde van de lijst 2. Tg2! Le5 3. Tg6+ Analoog aan de vorige variant. 1-0
Sackmann 1921 Stelling: Wit: Kf3 Tg2 Zwart: Kh6 Lh4 Wit aan zet
Aan de rand van het bord doen zich allerlei soorten gevallen voor waarbij een 'ongeluk' in een klein hoekje zit. 1. Th2 Kg5 De enige zet om de loper niet meteen te verliezen. Na 1... Kh5 2. Kf4 komt zwart in tempodwang. 2. Th1! Een mooie zet, waardoor de loper zichzelf niet in veiligheid kan brengen. Alle velden zijn onder controle. 2... Kh5 3. Kf4 En dit hadden we al gezien als winststelling. 1-0
En nu we ontdekt hebben dat een loper met weinig bewegingsvrijheid in de problemen is, weten we dat we in onderstaand diagram ook op zoek moeten.
Richter 1931 Stelling: Wit: Kg4 Tb7 Zwart: Kd4 Lf6 Wit aan zet
Een opmerkelijk staaltje is ook het volgende. 1. Kf5! Het is inmiddels wederom duidelijk dat de loper over niet al te veel velden beschikt. 1... Lh8 Het enige veld waarbij de loper niet meteen verloren gaat. lijst met 3 items • 1... Ld8 faalt op 2. Td7+ • Het röntgenmotief na 1... Lh4 2. Tb4+ is aardig. • 1... Le5 werkt niet vanwege 2. Td7+ einde van de lijst 2. Th7! Dwingt de loper naar een ongunstig veld. 2... Le5 3. Td7+! 1-0
En hoe zit het dan als de vijandelijke koning zich in de voor hem goede hoek bevindt? Dat zal in de meeste gevallen remise zijn, maar uiteraard zijn hier ook uitzonderingen op. Daar is natuurlijk ook weer een fraaie studie mee geconstrueerd.
Werner 1983 Stelling: Wit: Kc6 Tc7 Zwart: Kb8 Lf8 Wit aan zet
De zwarte koning staat bijna in de hoek, maar het is voor wit de verkeerde! De loper staat nog wat geïsoleerd en daar weet wit aardig van te profiteren. 1. Th7! Om te beginnen met een tussenschaakje lijkt slim, maar is het niet. 1. Tb7+? Ka8! [Niet 1... Kc8? 2. Tf7! Lb4 3. Tf4 Le7 4. Tg4 en het is wit wel gelukt om een winststelling te krijgen.] 2. Th7 La3 3. Th4 Lc1! 4. Kc7 Le3! 5. Ta4+ La7 en nu blijkt dat het voor wit de ongunstige hoek is omdat zwart zich redt met pat of anders genoeg zetten kan doen. 6. Tb4 Le3! 1... La3 Opmerkelijk genoeg het enige veld. 1... Lb4 2. Tb7+. 2. Th1! Een lastige zet om te vinden. Met deze torenzet brengt wit de venijnige dreiging Tb1+ gevolgd door Ta1 in de stelling. 2... Le7 Zwart moet een loperzet spelen omdat een koningszet faalt op mat of loperverlies. Deze zet verliest niet direct een loper, maar wel in twee zetten. 3. Th8+ Ka7 4. Th7 1-0
Komen we toe aan de traditionele opgave. Dit keer moet u als ‘loperpartij’ de juiste verdediging zoeken.
Onderwerpen in de rubriek: Eindspelen
Klik op 1 van onderstaande onderwerpen
00 eindspeltips introductie 01 eindspeltips 1 dame tegen pion 02 eindspeltips de achtergebleven pion 03 eindspeltips toren tegen pion 04 eindspeltips de actieve toren 05 eindspeltips paard tegen pion 06 eindspeltips loper tegen pionnen 07 eindspeltips de strijd van stukken tegen elkaar I 08 eindspeltips spelen tegen een dubbelpion 09 eindspeltips de strijd van stukken tegen elkaar ii 10 eindspeltips de strijd van stukken tegen elkaar 3 11 eindspeltips - mat zetten met loper en paard 12 eindspeltips het loperpaar 20 eindspeltips loper en pion tegen loper eindspel quiz van chesscafe Rubrieken in de hoofdrubriek Schaaktheorie: openingen en eindspelenKlik op 1 van onderstaande rubrieken Eindspelen OpeningenOverzicht van hoofdrubriekenKlik op 1 van onderstaande hoofdrubrieken om de rubrieken in die hoofdrubriek te zien:
Open schaaktoernooien voor vips Niet ingedeelde rubrieken Geschikt/aangepast schaakmateriaal, software, boeken Niet open schaaktoernooien voor vips Schaaktheorie: openingen en eindspelen info over de NSVG Alle rubrieken
terug naar begin van de pagina
Terug naar de nieuwspagina
Einde pagina
|
|